Makrogol – właściwości, zastosowania i historia substancji

Przykładowe leki dostępne w Polsce zawierające makrogol

• Forlax 10 g, proszek do sporządzania roztworu doustnego, 10 saszetek
• Forlax 10 g, proszek do sporządzania roztworu doustnego, 20 saszetek
• Moviprep, proszek do przygotowania roztworu doustnego, 1 zestaw

Kiedy warto sięgnąć po makrogol?

Makrogol znajduje zastosowanie przede wszystkim w łagodzeniu przewlekłych oraz okresowych problemów z zaparciami. Preparat ten, często wzbogacony o elektrolity, jest również wykorzystywany do oczyszczania jelit przed zabiegami chirurgicznymi lub badaniami endoskopowymi, takimi jak kolonoskopia. Dodatkowo makrogol pomaga w przypadku zaparć spastycznych, ułatwiając regularne wypróżnianie.

Jak stosować makrogol – zalecane dawki i sposób przyjmowania

Makrogol jest dostępny w różnych wariantach, które różnią się masą cząsteczkową – najczęściej spotykane to 3350 oraz 4000 daltonów. Substancja ta działa na zasadzie osmotycznej, dlatego jej skuteczność zależy od obecności wody w jelitach, co oznacza, że należy ją przyjmować razem z odpowiednią ilością płynów.

W przypadku leczenia zaparć u osób dorosłych oraz dzieci powyżej 8. roku życia, zaleca się dawkę od 10 do 20 g makrogolu na dobę. Można ją podać jednorazowo rano lub podzielić na dwie porcje w ciągu dnia. Efekt terapeutyczny pojawia się zazwyczaj po upływie 1–2 dni od rozpoczęcia stosowania. Kuracja nie powinna być kontynuowana dłużej niż przez trzy miesiące.

Jeśli makrogol jest składnikiem preparatów zawierających także elektrolity i sole mineralne, wykorzystuje się go głównie do oczyszczania jelit przed zabiegami chirurgicznymi lub badaniami endoskopowymi przewodu pokarmowego. W takich sytuacjach dawka może być znacznie wyższa – od 13 do nawet 59 g, rozłożona na cztery porcje. Zaleca się wtedy zachowanie minimum dwugodzinnej przerwy od ostatniego posiłku przed przyjęciem preparatu. Skutkiem działania jest całkowite opróżnienie jelit.

Kiedy nie należy stosować makrogolu?

Makrogol nie powinien być używany u osób z niedrożnością jelit lub w przypadku występowania bólów brzucha o niewyjaśnionym pochodzeniu. Do istotnych przeciwwskazań zalicza się także poważne stany zapalne jelit, takie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna czy toksyczne rozdęcie okrężnicy. Stosowanie makrogolu jest również niewskazane, jeśli istnieje ryzyko perforacji przewodu pokarmowego lub już doszło do jego przebicia.

Ważne zalecenia i środki ostrożności przy stosowaniu makrogolu

Podczas stosowania makrogolu szczególną uwagę należy zwrócić na osoby, które wykazują nadwrażliwość na tę substancję czynną.

Pacjenci w podeszłym wieku, z zaburzeniami pracy nerek lub wątroby, a także przyjmujący leki moczopędne, powinni być pod stałą kontrolą lekarza ze względu na ryzyko poważnych zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. W tych przypadkach zaleca się regularne monitorowanie poziomu elektrolitów we krwi.

Dodatkowo, jeśli makrogol jest stosowany przed planowanym zabiegiem chirurgicznym, należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu poprzez spożywanie dużej ilości płynów.

Wpływ makrogolu na działanie innych leków – możliwe interakcje

Makrogol, stosowany jako środek przeczyszczający, może wchodzić w interakcje z różnymi substancjami czynnymi należącymi do odmiennych grup farmakologicznych. Poniżej przedstawiono przykłady leków, których działanie może być modyfikowane podczas jednoczesnego stosowania z makrogolem.

Powyższe zestawienie pokazuje, że makrogol może oddziaływać z lekami należącymi do różnych kategorii terapeutycznych, takich jak środki przeczyszczające, diuretyki, sartany, inhibitory ACE czy niesteroidowe leki przeciwzapalne. W przypadku stosowania makrogolu razem z innymi preparatami warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby uniknąć niepożądanych interakcji.

Wpływ jedzenia na działanie makrogolu

Podczas przygotowań do kolonoskopii z użyciem makrogolu zaleca się spożywanie wyłącznie płynnych posiłków oraz napojów.

Dodatkowo, w trakcie stosowania makrogolu należy zrezygnować z mleka i produktów mlecznych.

Bezpieczeństwo stosowania makrogolu w okresie ciąży

Makrogol charakteryzuje się bardzo ograniczonym działaniem ogólnoustrojowym.

Preparat ten uznawany jest za bezpieczny do użycia przez kobiety w ciąży.

Makrogol a karmienie piersią – bezpieczeństwo stosowania

Stosowanie makrogolu przez kobiety karmiące piersią uznaje się za bezpieczne.

Substancja ta wykazuje jedynie niewielkie działanie ogólnoustrojowe u matek podczas laktacji.

Możliwe działania niepożądane

Stosowanie tego preparatu może wiązać się z pojawieniem się pewnych niepożądanych reakcji organizmu. Wśród zgłaszanych objawów ubocznych najczęściej wymienia się bóle głowy, nudności oraz uczucie zmęczenia. U niektórych osób mogą wystąpić także zaburzenia żołądkowo-jelitowe lub reakcje skórne, takie jak wysypka czy świąd. Warto pamiętać, że nie każdy użytkownik doświadczy skutków ubocznych, a ich nasilenie i rodzaj mogą być różne w zależności od indywidualnej wrażliwości.

Jakie skutki może wywołać nadmierna dawka makrogolu?

Przyjęcie zbyt dużej ilości makrogolu może prowadzić do różnych niepożądanych reakcji organizmu.

• intensywne bóle brzucha;
• wzdęcia;
• wystąpienie biegunki o dużym nasileniu;
• zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej;
• nudności i wymioty.

Jak działa makrogol w organizmie?

Makrogole to substancje zaliczane do grupy osmotycznych leków przeczyszczających, które wykazują swoje działanie w obrębie jelita grubego. Ich wysokocząsteczkowa budowa (masa cząsteczkowa 4000) sprawia, że tworzą długie łańcuchy polimerowe zdolne do wiązania cząsteczek wody poprzez oddziaływania wodorowe. Dzięki temu zwiększa się ilość zatrzymanej wody w jelitach, co prowadzi do rozluźnienia stolca i ułatwia jego wydalanie. Powiększona objętość mas kałowych pobudza zakończenia nerwowo-mięśniowe ściany jelita, przyspieszając tym samym ruchy perystaltyczne i wspomagając proces wypróżniania.

Przyswajanie makrogolu w organizmie

Substancja ta przechodzi przez układ pokarmowy, nie ulegając wchłanianiu.

Przemiany makrogolu w organizmie

Po spożyciu makrogol przemieszcza się przez przewód pokarmowy bez jakichkolwiek zmian chemicznych, nie ulegając metabolizmowi.

Jak organizm usuwa makrogol

Substancja ta opuszcza organizm w niezmienionej formie, wydalana jest głównie z kałem oraz moczem poprzez przewód pokarmowy.