Wodorotlenek magnezu – właściwości, zastosowania i historia
Rok pojawienia się na rynku
lata 50. XX wieku
Składnik czynny
wodorotlenek magnezu
Jak działa wodorotlenek magnezu?
neutralizuje kwas solny w żołądku, łagodzi objawy nadkwasoty oraz obniża kwaśność treści żołądkowej
Dostępne formy preparatu
tabletki, tabletki do żucia lub ssania, a także zawiesina doustna
Wpływ na organizm
działa głównie na układ trawienny (pokarmowy)
Dyscypliny medyczne stosujące preparat
Gastroenterologia, Medycyna rodzinna
Historia stosowania wodorotlenku magnezu
Początki wykorzystania tlenku magnezu w celach leczniczych sięgają lat 20. XIX wieku. W latach 50. XX wieku wodorotlenek magnezu został wprowadzony jako substancja aktywna do leków dostępnych na rynku kanadyjskim. Jednym z najbardziej znanych produktów była zawiesina znana jako "milk of magnesia", której nazwa została użyta po raz pierwszy przez Charlesa Henry'ego Philipsa w 1872 roku (była to wtedy 8% zawiesina tlenku magnezu). Produkt ten sprzedawano pod nazwą "Phillips' Milk of Magnesia". Z czasem wodorotlenek magnezu stał się składnikiem "condensed solution of fluid magnesia".
Wzór chemiczny związku
H2MgO2 lub Mg(OH)2
Preparaty dostępne w Polsce zawierające wodorotlenek magnezu
- Maalox, 400 mg+400 mg, tabletki, 40 szt.
- Maalox, (35 mg+40 mg)/ml, zawiesina doustna, 250 ml
- Maalox, 400 mg+400 mg, tabletki, 20 szt.
Kiedy warto sięgnąć po wodorotlenek magnezu?
Wodorotlenek magnezu jest często wykorzystywany w leczeniu dolegliwości związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu żołądkowego, takich jak zgaga, refluks czy pieczenie za mostkiem. Substancja ta należy do grupy leków zobojętniających kwas żołądkowy, znanych jako antacida.
Najczęściej spotyka się preparaty, w których wodorotlenek magnezu łączony jest z innymi związkami, na przykład tlenkiem lub wodorotlenkiem glinu czy węglanem magnezu. Takie połączenia zwiększają skuteczność działania i pozwalają łagodzić objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zapalenia błony śluzowej żołądka oraz przełyku, a także przepukliny rozworu przełykowego.
Jak prawidłowo stosować wodorotlenek magnezu?
Wodorotlenek magnezu można przyjmować doustnie, najczęściej w formie tabletek do ssania lub jako zawiesinę.
Najlepiej zażywać preparaty z tą substancją po jedzeniu lub w momencie pojawienia się dolegliwości bólowych. Czasami zaleca się ich stosowanie tuż przed pójściem spać.
Dawkowanie oraz częstotliwość przyjmowania zależą od rodzaju schorzenia oraz intensywności objawów, dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem terapii.
Kiedy nie należy stosować wodorotlenku magnezu
Osoby z nadwrażliwością na wodorotlenek magnezu powinny unikać jego stosowania. Preparatu tego nie zaleca się również pacjentom z ciężką niewydolnością nerek, ponieważ może to prowadzić do gromadzenia się magnezu w organizmie.
Ostrzeżenia i środki ostrożności przy stosowaniu wodorotlenku magnezu
Przyjmowanie dużych ilości wodorotlenku magnezu może powodować biegunkę, wynikającą z jego działania osmotycznego, a w dalszej kolejności prowadzić do spowolnienia pracy jelit.
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z zaburzeniami czynności nerek, umiarkowaną niewydolnością nerek lub poddawane hemodializie, ponieważ u tych pacjentów istnieje ryzyko rozwoju hipermagnezemii. Dotyczy to zwłaszcza dzieci z problemami nerkowymi oraz osób odwodnionych.
Wpływ wodorotlenku magnezu na działanie innych leków
Wodorotlenek magnezu może wchodzić w interakcje z różnymi substancjami czynnymi, co może wpływać na skuteczność działania niektórych leków. Poniżej przedstawiono przykłady substancji, których działanie może ulec zmianie podczas jednoczesnego stosowania z wodorotlenkiem magnezu, wraz z przyporządkowaniem do odpowiednich grup farmakoterapeutycznych.
Szczególną uwagę należy zwrócić na leki z grupy fluorochinolonów oraz tetracykliny, ponieważ ich wchłanianie może być osłabione przez obecność wodorotlenku magnezu. Warto także pamiętać o możliwych interakcjach z innymi lekami, takimi jak statyny czy środki przeciwgrzybicze. Przed rozpoczęciem terapii łączonej zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Bezpieczeństwo stosowania wodorotlenku magnezu podczas prowadzenia pojazdów
Stosowanie wodorotlenku magnezu nie powoduje zaburzeń, które mogłyby ograniczać zdolność do kierowania pojazdami lub obsługi maszyn.
Bezpieczeństwo stosowania wodorotlenku magnezu w czasie ciąży
Stosowanie wodorotlenku magnezu przez kobiety ciężarne jest możliwe, pod warunkiem przestrzegania zalecanych dawek oraz ograniczenia czasu przyjmowania preparatu.
Stosowanie wodorotlenku magnezu podczas karmienia piersią
Podczas laktacji możliwe jest przyjmowanie wodorotlenku magnezu, jednak zaleca się ograniczenie zarówno dawki, jak i czasu stosowania do niezbędnego minimum.
Wodorotlenek magnezu a możliwości rozrodcze
Dotychczasowe badania nie wykazały, aby stosowanie wodorotlenku magnezu miało jakikolwiek niekorzystny wpływ na zdolność do rozmnażania.
Możliwe działania niepożądane
Stosowanie tego preparatu może prowadzić do wystąpienia różnych działań niepożądanych. U części osób mogą pojawić się łagodne objawy, takie jak bóle głowy czy uczucie zmęczenia. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważniejsze reakcje, dlatego warto obserwować swój organizm podczas kuracji i w razie potrzeby skonsultować się z lekarzem.
Pozostałe możliwe działania niepożądane
Osoby z niewydolnością nerek są bardziej narażone na wystąpienie hipermagnezemii. Wśród symptomów tego stanu mogą pojawić się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, biegunka, bóle i skurcze brzucha oraz podrażnienie błon śluzowych przewodu pokarmowego. Dodatkowo mogą wystąpić uderzenia gorąca, wzmożone pragnienie, osłabienie mięśni, obniżone ciśnienie tętnicze czy zaburzenia rytmu serca.
Skutki nadmiernego spożycia wodorotlenku magnezu
Przyjmowanie dużych ilości wodorotlenku magnezu przez dłuższy czas może skutkować zaburzeniami równowagi elektrolitowej, co objawia się między innymi problemami ze strony układu pokarmowego, takimi jak bóle brzucha czy biegunka. Może również dojść do rozwoju hipermagnezemii. W przypadku ostrego przedawkowania nie odnotowano charakterystycznych symptomów.
Jak działa wodorotlenek magnezu?
Wodorotlenek magnezu to nieorganiczny związek chemiczny, który odpowiada za neutralizowanie już obecnego w żołądku kwasu solnego. Nie wpływa on jednak na ilość produkowanego kwasu, a jedynie reaguje z tym, który został już wydzielony.
Proces ten polega na wiązaniu jonów wodorowych (H+), co prowadzi do podwyższenia pH treści żołądkowej. Dzięki temu objawy takie jak zgaga, refluks czy nadkwaśność zostają złagodzone. Dodatkowo, zobojętnienie kwasu solnego skutkuje częściowym zahamowaniem aktywności enzymu pepsyny.
Jak organizm przyswaja wodorotlenek magnezu
Po spożyciu wodorotlenek magnezu wykazuje głównie działanie miejscowe, ponieważ jego absorpcja przez organizm jest ograniczona.
W obecności kwasu solnego w żołądku substancja ta przekształca się w chlorek magnezu, który następnie w jelicie cienkim działa osmotycznie.
Usuwanie magnezu z organizmu
W przypadku niewydolności nerek istnieje ryzyko gromadzenia się jonów magnezu w organizmie.
Magnez jest usuwany głównie w formie soli, takich jak rozpuszczalny chlorek oraz nierozpuszczalny węglan.


