Mebeweryna – właściwości, zastosowanie i historia leku

Preparaty dostępne w Polsce zawierające mebewerynę

• Duspatalin Retard 200 mg, 60 kapsułek o przedłużonym uwalnianiu – lek dostępny w formie kapsułek, przeznaczony do długotrwałego uwalniania substancji czynnej.     
• Duspatalin Gastro 135 mg, 15 tabletek – preparat w postaci tabletek, który może być stosowany przy dolegliwościach takich jak wzdęcia czy zaparcia.     
• Duspatalin Retard 200 mg, 30 kapsułek o przedłużonym uwalnianiu – lek oferowany również w mniejszym opakowaniu, zawierający tę samą dawkę mebeweryny.     
• Duspatalin Retard 200 mg, 30 kapsułek o przedłużonym uwalnianiu (import równoległy, InPharm) – wariant produktu pochodzący z importu równoległego, stosowany na bóle brzucha, niestrawność oraz wzdęcia.     

Kiedy warto sięgnąć po mebewerynę?

Mebeweryna w postaci chlorowodorku jest stosowana przede wszystkim u osób powyżej 10. roku życia, które zmagają się z zespołem jelita drażliwego lub doświadczają bólów brzucha spowodowanych skurczami mięśni gładkich jelit. Lek ten znajduje również zastosowanie wspomagające w łagodzeniu objawów takich jak zaparcia czy biegunki, będących efektem zaburzeń pracy jelit.

Jak prawidłowo stosować mebewerynę?

Mebeweryna powinna być przyjmowana regularnie, najlepiej codziennie o tej samej porze, przynajmniej 20 minut przed jedzeniem, popijając dużą ilością wody. Zalecana dzienna dawka tego leku to około 400 mg, jednak może się ona różnić w zależności od wybranej formy preparatu.

Nie należy rozgryzać, dzielić ani rozpuszczać tabletek lub kapsułek z mebeweryną, ponieważ może to wpłynąć na smak oraz sposób uwalniania substancji czynnej. W szczególności dotyczy to kapsułek o przedłużonym działaniu.

Lek ten nie jest zalecany dla dzieci poniżej trzeciego roku życia, gdyż nie przeprowadzono wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo jego stosowania w tej grupie wiekowej.

Kiedy nie należy stosować mebeweryny?

Stosowanie mebeweryny jest niewskazane u osób uczulonych na jej substancję czynną.

Kiedy należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania mebeweryny?

Przed rozpoczęciem leczenia mebeweryną warto poinformować lekarza o wszelkich problemach zdrowotnych związanych z układem pokarmowym, takich jak: przewlekłe zaparcia, utrata apetytu, obecność krwi w stolcu, nagłe zmiany masy ciała, bóle brzucha pojawiające się w nocy, rozpoznana celiakia czy stany zapalne jelita grubego. Szczególna czujność jest zalecana także u osób, u których w rodzinie występowały nowotwory jelita grubego.

Stosowanie mebeweryny wymaga rozwagi również w następujących sytuacjach:

• pacjent ma więcej niż 40 lat;
• występuje niedokrwistość (anemia);
• niedawno odbyto podróż zagraniczną;
• pojawiają się trudności lub pieczenie przy oddawaniu moczu;
• kobieta jest w ciąży;
• występuje gorączka lub stan zapalny organizmu.

Najważniejsze interakcje mebeweryny z innymi lekami

Mebeweryna może wchodzić w interakcje z wieloma różnymi substancjami czynnymi należącymi do rozmaitych grup terapeutycznych. Wśród nich znajdują się zarówno leki stosowane w leczeniu chorób przewlekłych, jak i preparaty używane doraźnie. Do potencjalnych interakcji dochodzić może m.in. z bisfosfonianami, lekami przeciwarytmicznymi, środkami zwiotczającymi mięśnie, glikokortykosteroidami czy lekami przeciwpadaczkowymi.

Szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość jednoczesnego stosowania mebeweryny z lekami wpływającymi na układ nerwowy, sercowo-naczyniowy oraz przewód pokarmowy. Warto również pamiętać o interakcjach z niektórymi antybiotykami, statynami czy środkami przeczyszczającymi. Zawsze przed rozpoczęciem terapii należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, aby uniknąć niepożądanych działań wynikających z ich wzajemnego oddziaływania.

Powyższa tabela przedstawia wybrane przykłady substancji czynnych oraz ich przynależność do określonych grup farmakologicznych, które mogą mieć znaczenie podczas stosowania mebeweryny. W przypadku wątpliwości dotyczących bezpieczeństwa łączenia leków warto skonsultować się ze specjalistą.

Wpływ alkoholu na działanie mebeweryny

Chociaż badania naukowe nie potwierdziły występowania interakcji między mebeweryną a alkoholem, niektóre źródła sugerują, że jednoczesne spożywanie tych substancji może zwiększać ryzyko rozwoju miopatii lub rabdomiolizy.

Czy mebeweryna wpływa na zdolność prowadzenia samochodu?

Dotychczas nie przeprowadzono badań, które jednoznacznie określiłyby, czy mebeweryna może zaburzać umiejętność kierowania pojazdami lub obsługi maszyn. Jednak biorąc pod uwagę mechanizm działania tego leku, ryzyko wystąpienia takich efektów wydaje się niewielkie.

Bezpieczeństwo stosowania mebeweryny w czasie ciąży

Obecnie nie ma wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo mebeweryny dla kobiet w ciąży. Eksperymenty przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że lek ten może prowadzić do zwiększonego ryzyka resorpcji płodu oraz zmniejszenia liczby potomstwa. Z tego względu zaleca się unikanie stosowania mebeweryny podczas ciąży.

Czy mebeweryna jest bezpieczna podczas karmienia piersią?

Kobietom karmiącym piersią nie zaleca się przyjmowania mebeweryny.

Jak mebeweryna może oddziaływać na płodność?

Dotychczas nie przeprowadzono wystarczających badań, które pozwoliłyby jednoznacznie określić wpływ mebeweryny na płodność u ludzi. Testy wykonane na zwierzętach nie wykazały jednak negatywnego działania tego leku na procesy rozrodcze.

Możliwe działania niepożądane

Stosowanie tego typu preparatów może wiązać się z wystąpieniem różnych skutków ubocznych. U części osób mogą pojawić się łagodne objawy, takie jak bóle głowy czy uczucie zmęczenia. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważniejsze reakcje, dlatego warto zachować ostrożność i obserwować swój organizm podczas stosowania produktu.

Jakie skutki może wywołać zbyt duża dawka mebeweryny?

W przypadku przyjęcia nadmiernej ilości mebeweryny, mogą pojawić się łagodne i szybko ustępujące symptomy ze strony układu nerwowego lub sercowo-naczyniowego. Chociaż teoretycznie możliwe jest wystąpienie pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego, dotychczasowe doniesienia o przedawkowaniu wskazują głównie na niewielkie i krótkotrwałe dolegliwości.

Jak działa mebeweryna – wyjaśnienie mechanizmu

Mebeweryna wykazuje działanie rozkurczające na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, jednak jej dokładny sposób działania nie został jeszcze w pełni poznany. Uważa się, że lek ten wpływa na funkcjonowanie jelit poprzez kilka różnych mechanizmów:

• zmniejsza przepuszczalność kanałów jonowych w nabłonku jelit, co skutkuje obniżeniem osmolarności treści jelitowej i redukcją ilości wody w jelicie;
• hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny;
• wykazuje miejscowe działanie znieczulające.

Dzięki temu mebeweryna pomaga przywrócić prawidłową motorykę jelit, nie powodując jednak trwałego rozluźnienia mięśni. W efekcie nie obserwuje się typowych dla leków cholinolitycznych skutków ubocznych.

Proces wchłaniania mebeweryny po podaniu doustnym

Po przyjęciu doustnym mebeweryna jest efektywnie i szybko absorbowana przez układ pokarmowy.

Jak mebeweryna rozprzestrzenia się w organizmie

Po wielokrotnym przyjmowaniu mebeweryny, w organizmie osiągany jest stan stacjonarny, w którym maksymalne stężenie jej głównego metabolitu – demetylowanego kwasu karboksylowego – wynosi 804 ng/ml i pojawia się po około trzech godzinach. Mebeweryna charakteryzuje się krótkim okresem półtrwania, trwającym mniej więcej godzinę. Około 75% cząsteczek tej substancji wiąże się z albuminami obecnymi w osoczu krwi.

Procesy metaboliczne mebeweryny w organizmie

Rozkład chlorowodorku mebeweryny zachodzi głównie z udziałem enzymów cytochromu CYP3A4 oraz CYP2D6. W wyniku hydrolizy wiązania estrowego powstają dwa główne metabolity: alkohol mebewerynowy oraz kwas weratrowy. Końcowym produktem obecnym w osoczu jest demetylowany kwas karboksylowy, którego czas połowicznego rozpadu wynosi około 6 godzin.

Proces usuwania mebeweryny z organizmu

Po podaniu mebeweryna ulega całkowitemu rozkładowi w organizmie, a jej metabolity – kwas demetylokarboksylowy oraz kwas weratrowy – są niemal w całości wydalane przez nerki wraz z moczem.