Nifuroksazyd – charakterystyka, działanie i zastosowanie w medycynie
Substancja czynna
nifuroksazyd
Mechanizm działania
działanie przeciwbakteryjne
Dostępne formy leku
tabletki, kapsułki twarde, zawiesina doustna
Obszar działania w organizmie
układ trawienny (pokarmowy)
Dyscypliny medyczne wykorzystujące lek
Gastroenterologia, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Medycyna tropikalna, Higiena i epidemiologia, Pediatria
Pochodzenie i historia leku
Nifuroksazyd został opatentowany przez Maurice’a Cloude Ernesta Carrona w Stanach Zjednoczonych w 1966 roku.
Wzór chemiczny
C12H9N3O5

Nifuroksazyd Richter 100 mg 24 tabletki powlekane
Preparaty z nifuroksazydem dostępne na polskim rynku
- Nifuroksazyd Gedeon Richter, 200 mg, kapsułki twarde, 12 szt.
- Nifuroksazyd Hasco, 200 mg, tabletki powlekane, 12 szt.
- Nifuroksazyd Polfarmex, 200 mg, tabletki powlekane, 20 szt.
- Nifuroksazyd Gedeon Richter, 100 mg, tabletki powlekane, 24 szt.
- Nifuroksazyd Hasco, 100 mg, tabletki powlekane, 24 szt.
- Nifuroksazyd Gedeon Richter, 220 mg/5 ml, zawiesina doustna, 90 ml
- Nifuroxazid (Hasco), 220 mg/5 ml, zawiesina doustna, 91 ml
Kiedy warto sięgnąć po nifuroksazyd?
Nifuroksazyd to lek przeciwbakteryjny, który znajduje zastosowanie głównie w leczeniu biegunek wywołanych przez bakterie. Preparat ten jest skuteczny wobec takich drobnoustrojów jak:
- Staphylococcus
- Streptococcus
- Salmonella
- Shigella
- Klebsiella
- Yersinia
- Escherichia
- Citrobacter
Należy jednak pamiętać, że nifuroksazyd nie działa na bakterie z rodzajów Proteus, Pseudomonas oraz Providentia. Co istotne, stosowanie tego leku nie zakłóca naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego.
Jak prawidłowo stosować nifuroksazyd – zalecane dawki
Nifuroksazyd można przyjmować zarówno podczas posiłków, jak i pomiędzy nimi, ponieważ nie wchłania się z przewodu pokarmowego i nie reaguje z jedzeniem.
Wielkość dawki zależy od wieku pacjenta. U osób dorosłych oraz dzieci powyżej 6. roku życia standardowa dawka dobowa wynosi 800 mg. Dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat zazwyczaj otrzymują 660 mg na dobę, natomiast noworodkom powyżej 1 miesiąca życia oraz dzieciom do ukończenia 6 lat podaje się zwykle 440 mg dziennie.
Kuracja nifuroksazydem trwa najczęściej od trzech do siedmiu dni.
Ograniczenia w stosowaniu nifuroksazydu
Nifuroksazyd nie powinien być podawany wcześniakom ani niemowlętom, które nie ukończyły pierwszego miesiąca życia.
Stosowanie tego leku jest również niewskazane u osób uczulonych na pochodne nitrofuranu lub sam nifuroksazyd.
Ważne zalecenia i środki ostrożności przy stosowaniu nifuroksazydu
Podczas terapii nifuroksazydem należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu – dorosłym zaleca się spożywanie około 2 litrów płynów dziennie oraz uzupełnianie elektrolitów. Warto również zadbać o lekkostrawną dietę, unikając surowych warzyw i owoców, a także potraw ciężkostrawnych czy ostrych.
Stosowanie nifuroksazydu nie powinno trwać dłużej niż tydzień. Jeżeli po trzech dniach leczenia biegunka nie ustępuje, konieczna jest konsultacja lekarska w celu ustalenia przyczyny dolegliwości i rozważenia ewentualnego zastosowania antybiotyków ogólnoustrojowych.
Podczas przyjmowania tego leku należy bezwzględnie unikać alkoholu, ponieważ może on wywołać reakcję podobną do tej występującej po disulfiramie. W przypadku pojawienia się objawów nadwrażliwości na lek, należy natychmiast przerwać jego stosowanie.
Nifuroksazyd a spożywanie alkoholu – możliwe skutki uboczne
Podczas terapii nifuroksazydem należy unikać picia alkoholu, ponieważ może to prowadzić do wystąpienia tzw. reakcji disulfiramowej. Mechanizm tej reakcji polega na blokowaniu enzymów odpowiedzialnych za rozkład alkoholu w organizmie, co skutkuje nagromadzeniem się aldehydu octowego – szkodliwego produktu przemiany etanolu.
Obecność tego związku może wywołać nieprzyjemne objawy, takie jak: bóle głowy i brzucha, nudności, wymioty, nadmierne pocenie się, zaczerwienienie skóry spowodowane rozszerzeniem naczyń krwionośnych oraz obniżenie ciśnienia tętniczego. Z tego względu zaleca się całkowitą abstynencję od alkoholu podczas przyjmowania nifuroksazydu.
Bezpieczeństwo stosowania nifuroksazydu podczas prowadzenia pojazdów
Nifuroksazyd nie wpływa negatywnie na umiejętność kierowania pojazdami ani obsługi maszyn. Przyjmowanie tego leku nie powoduje ograniczeń w wykonywaniu czynności wymagających pełnej koncentracji.
Inne możliwe interakcje
Nifuroksazyd charakteryzuje się silną zdolnością do adsorpcji, co może prowadzić do ograniczenia wchłaniania innych substancji czynnych z przewodu pokarmowego. Z tego względu zaleca się, aby nie przyjmować jednocześnie innych leków doustnych podczas terapii nifuroksazydem.
Bezpieczeństwo stosowania nifuroksazydu w ciąży
Obecnie brak jest wystarczających informacji, które pozwoliłyby jednoznacznie ocenić wpływ nifuroksazydu na rozwijający się płód. Dotychczasowe badania przeprowadzone na zwierzętach nie wykazały działania teratogennego tej substancji. Nifuroksazyd działa miejscowo w przewodzie pokarmowym i nie ulega wchłanianiu do organizmu. Ostateczną decyzję o zastosowaniu tego leku u kobiet ciężarnych zawsze podejmuje lekarz.
Stosowanie nifuroksazydu a karmienie piersią
Nifuroksazyd nie przenika do krwiobiegu, ponieważ nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego. W rezultacie substancja ta nie przedostaje się do mleka matki w znaczących ilościach. Krótkotrwałe przyjmowanie nifuroksazydu zwykle nie stanowi przeciwwskazania do kontynuowania karmienia piersią.
Ostateczną decyzję o zastosowaniu tego leku podczas laktacji powinien jednak podjąć lekarz.
Oddziaływanie nifuroksazydu na zdolność rozrodczą
Dotychczas nie przeprowadzono badań klinicznych, które potwierdzałyby wpływ nifuroksazydu na płodność u ludzi. Badania na zwierzętach nie wykazały jednak żadnych negatywnych skutków dla ich zdolności rozrodczych.
Możliwe działania niepożądane
Stosowanie tego preparatu może prowadzić do pojawienia się różnych efektów ubocznych. Warto mieć świadomość, że nie u każdego wystąpią te same reakcje, a ich nasilenie może być różne. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy po zastosowaniu produktu, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Najczęściej zgłaszane skutki uboczne obejmują łagodne dolegliwości, jednak w rzadkich przypadkach mogą pojawić się poważniejsze reakcje. Zaleca się uważną obserwację swojego organizmu podczas stosowania i reagowanie na wszelkie niepożądane symptomy.
Skutki uboczne i reakcje organizmu na przedawkowanie nifuroksazydu
W literaturze opisano przypadek dziecka, które przyjęło nieokreśloną ilość nifuroksazydu w formie zawiesiny. U pacjenta pojawiły się objawy takie jak biegunka oraz senność. W sytuacji przedawkowania tej substancji zaleca się obserwację chorego i wdrożenie leczenia objawowego, dostosowanego do występujących symptomów.
Jak działa nifuroksazyd – wyjaśnienie mechanizmu
Nifuroksazyd to lek przeciwbakteryjny należący do grupy pochodnych nitrofuranu. Jego dokładny sposób działania nie został jeszcze w pełni poznany, jednak przypuszcza się, że w komórkach bakterii ulega on przemianom do toksycznych metabolitów. Te substancje prowadzą do uszkodzenia materiału genetycznego drobnoustrojów poprzez fragmentację nici DNA.
Substancja ta wykazuje skuteczność wobec wielu szczepów bakterii gram-dodatnich i gram-ujemnych, które występują w jelitach człowieka. Warto jednak zaznaczyć, że niektóre rodzaje bakterii, takie jak Proteus, Pseudomonas czy Providentia, są oporne na działanie nifuroksazydu.
Co istotne, lek ten nie zaburza naturalnej flory bakteryjnej obecnej w przewodzie pokarmowym.
Przyswajanie nifuroksazydu przez organizm
Nifuroksazyd pozostaje w przewodzie pokarmowym i nie jest absorbowany do krwiobiegu.
Jak nifuroksazyd rozprzestrzenia się w organizmie
Działanie antybakteryjne nifuroksazydu wynika z jego zdolności do osiągania dużych stężeń bezpośrednio w jelitach.
Przemiany i działanie nifuroksazydu w organizmie
Lek ten nie jest metabolizowany w ustroju, a jego działanie ogranicza się wyłącznie do miejsca podania, bez wpływu ogólnoustrojowego.
Proces usuwania nifuroksazydu z organizmu
Nifuroksazyd jest usuwany z organizmu w niezmienionej formie, wydalany bezpośrednio z kałem.

