Pyrantel – właściwości, zastosowania i historia leku

Preparaty z pyrantelem dostępne w polskich aptekach

• Owix, 250 mg, tabletki, 3 szt.
• Owix, 250 mg / 5 ml, zawiesina doustna, 15 ml

Kiedy warto zastosować pyrantel?

Pyrantel jest lekiem stosowanym przede wszystkim w leczeniu zakażeń pasożytniczych, takich jak owsica wywołana przez Enterobius vermicularis oraz glistnica, której przyczyną jest Ascaris lumbricoides. Ponadto preparat ten znajduje zastosowanie w terapii chorób spowodowanych obecnością tęgoryjców dwunastnicy, czyli Ancylostoma duodenale i Necator americanus.

Jak prawidłowo stosować pyrantel – zalecane dawki

Pyrantel należy przyjmować w trakcie posiłku lub tuż po nim. W przypadku zakażenia glistą ludzką, owsikami lub infekcji mieszanej, rekomendowana dawka wynosi 10 mg na każdy kilogram masy ciała. Przy leczeniu owsicy ważne jest, aby kurację przeprowadzili wszyscy domownicy. Jeśli chodzi o zakażenie tęgoryjcem, lek podaje się przez trzy dni w tej samej dawce – 10 mg/kg mc dziennie. Natomiast przy silnych infestacjach tęgoryjcem Necator americanus stosuje się wyższą dawkę: 20 mg/kg mc przez dwa dni.

Kiedy nie należy stosować pyrantelu?

Stosowanie pyrantelu jest niewskazane u osób uczulonych na tę substancję.

Wskazania do zachowania ostrożności podczas stosowania pyrantelu

Podczas terapii pyrantelem należy zachować szczególną ostrożność u osób z niewydolnością wątroby, ponieważ może to prowadzić do wzrostu poziomu AspAT. Lek ten powinien być również stosowany pod ścisłym nadzorem u pacjentów niedożywionych oraz cierpiących na niedokrwistość.

Ograniczenia w łączeniu pyrantelu z innymi lekami

Pyrantel nie powinien być przyjmowany jednocześnie z piperazyną, ponieważ substancje te wykazują przeciwstawne działanie.

Wpływ pyrantelu na działanie innych leków

Warto zwrócić uwagę na możliwe interakcje pyrantelu z innymi substancjami aktywnymi. Jednym z przykładów jest teofilina, która należy do grupy metyloksantyn, znanych jako inhibitory adenozyny i fosfodiesterazy.

Stosowanie pyrantelu w czasie ciąży – co warto wiedzieć?

Brakuje badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo stosowania pyrantelu przez kobiety w ciąży. Z tego powodu zaleca się unikanie przyjmowania tego leku w okresie ciąży, chyba że lekarz uzna, iż potencjalne korzyści dla zdrowia matki są większe niż możliwe zagrożenia dla rozwijającego się dziecka.

Stosowanie pyrantelu podczas karmienia piersią – zalecenia

Kobietom karmiącym piersią nie rekomenduje się przyjmowania pyrantelu. W przypadku konieczności zastosowania tego leku, zaleca się czasowe zaprzestanie karmienia dziecka piersią.

Możliwe działania niepożądane

Stosowanie tego preparatu może wiązać się z wystąpieniem różnych działań niepożądanych. U części osób mogą pojawić się łagodne objawy, takie jak bóle głowy czy nudności, jednak w rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważniejsze reakcje. Warto pamiętać, że nie każdy użytkownik doświadczy skutków ubocznych, a ich nasilenie oraz rodzaj mogą być różne w zależności od indywidualnej reakcji organizmu.

Skutki uboczne wynikające z nadmiernego spożycia pyrantelu

Nadmierna dawka pyrantelu może prowadzić do takich objawów jak dezorientacja, uczucie silnego zmęczenia czy ogólne osłabienie organizmu. U niektórych osób mogą wystąpić zaburzenia widzenia, drżenie oraz osłabienie mięśni. Przedawkowanie tego leku może również powodować zawroty głowy, omdlenia – zwłaszcza podczas nagłej zmiany pozycji ciała – a także nieregularne bicie serca, nadmierną potliwość, trudności z oddychaniem czy nawet utratę przytomności.

Jak pyrantel zwalcza pasożyty – sposób działania

Pyrantel skutecznie eliminuje pasożyty poprzez zakłócanie ich układu nerwowo-mięśniowego. Substancja ta pobudza receptory nikotynowe oraz jednocześnie blokuje działanie esterazy cholinowej, co prowadzi do paraliżu robaków. Dzięki temu unieruchomione pasożyty zostają naturalnie usunięte z organizmu wraz z kałem, bez potrzeby stosowania dodatkowych środków przeczyszczających.

Lek ten jest aktywny zarówno wobec dorosłych form robaków, jak i tych znajdujących się we wczesnych stadiach rozwoju, jednak nie oddziałuje na larwy migrujące przez tkanki. Pyrantel wykazuje skuteczność przeciwko takim nicieniom jak: owsik ludzki (Enterobius vermicularis), glista ludzka (Ascaris lumbricoides), tęgoryjec dwunastnicy (Ancylostoma duodenale), nekator amerykański (Necator americanus) oraz przedstawiciele gatunków Trichostrongylus orientalis i Trichostrongylus colubriformis.

Przyswajanie pyrantelu przez organizm

Substancja czynna, jaką jest pyrantel, praktycznie nie przenika do krwiobiegu z przewodu pokarmowego.

Rozmieszczenie pyrantelu w organizmie

Nie ma dostępnych informacji na temat tego, czy pyrantel przenika do mleka matki lub przez łożysko. Ponadto, brak jest danych dotyczących jego dystrybucji w płynach ustrojowych i tkankach, choć przyjmuje się, że jego wchłanianie jest bardzo ograniczone.

Procesy metaboliczne pyrantelu

Pyrantel ulega szybkiemu metabolizmowi, a jednym z głównych miejsc tego procesu jest wątroba. W trakcie przemian metabolicznych powstaje związek o nazwie N-metylo-1,3-propanodiamina.

Jak organizm usuwa pyrantel

Większość przyjętej doustnie dawki pyrantelu jest usuwana z organizmu wraz z kałem w postaci niezmienionej, natomiast mniej niż 15% leku trafia do moczu – zarówno jako substancja pierwotna, jak i jej metabolity.