Szałwia lekarska – cenne właściwości, zastosowania i wpływ na zdrowie

Szałwia lekarska – wszechstronne właściwości i zastosowania w naturalnej terapii

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) to roślina, której liście są źródłem wielu cennych substancji aktywnych, takich jak olejki eteryczne (m.in. tujon, kamfora, cineol), garbniki, flawonoidy, kwas rozmarynowy oraz związki fenolowe i diterpeny. Dzięki temu bogactwu składników szałwia od dawna znajduje szerokie zastosowanie zarówno w tradycyjnej medycynie ludowej, jak i współczesnej fitoterapii.

Najlepiej poznanym działaniem szałwii jest jej silny wpływ przeciwbakteryjny, przeciwwirusowy oraz przeciwzapalny. Preparaty na bazie tej rośliny są polecane do płukania jamy ustnej i gardła przy infekcjach, stanach zapalnych dziąseł czy aftach. Szałwia pomaga także łagodzić objawy anginy, paradontozy oraz nieprzyjemnego zapachu z ust – można ją stosować zarówno w formie płukanek, jak i gotowych pastylek czy aerozoli.

Napary z liści szałwii od wieków wykorzystywane są jako naturalne wsparcie dla układu pokarmowego. Roślina ta działa rozkurczowo i ściągająco, co przynosi ulgę przy bólach brzucha, niestrawności czy łagodnych biegunkach. Dodatkowo wspomaga trawienie tłustych potraw i często pojawia się jako przyprawa w kuchni.

Szałwia ma również istotne znaczenie w ginekologii naturalnej – nasiadówki lub irygacje z jej dodatkiem pomagają przy stanach zapalnych okolic intymnych, świądzie czy hemoroidach. Wśród kobiet ceniona jest także za łagodzenie objawów menopauzy (np. uderzenia gorąca, nadmierna potliwość) oraz wspieranie regulacji cyklu miesiączkowego.

Roślina ta znana jest także ze swojego działania ograniczającego nadmierną potliwość (hiperhydroza). Wyciągi z szałwii mogą być stosowane doustnie lub miejscowo – np. w kąpielach lub płukankach – aby zmniejszyć pocenie się dłoni czy pach. Uważa się, że wpływa ona na funkcjonowanie gruczołów potowych poprzez hamowanie działania acetylocholiny.

Kolejną zaletą szałwii jest jej działanie wykrztuśne – napary z tej rośliny bywają pomocne podczas infekcji górnych dróg oddechowych utrudniających odkrztuszanie. Coraz więcej badań wskazuje również na możliwość wspierania przez szałwię regulacji poziomu cukru we krwi u osób z insulinoopornością lub stanem przedcukrzycowym, choć nie zastępuje ona leczenia farmakologicznego.

W praktyce zielarskiej szałwia wykorzystywana jest także do naturalnego hamowania laktacji u kobiet kończących karmienie piersią – zawarte w niej związki ograniczają wydzielanie prolaktyny i tym samym produkcję mleka matki.

Wyciągi z liści oraz olejek szałwiowy znajdują zastosowanie w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry tłustej i trądzikowej oraz skóry głowy skłonnej do przetłuszczania się. Szałwia działa tonizująco i antybakteryjnie oraz może przyspieszać gojenie drobnych uszkodzeń naskórka – dlatego często pojawia się w kremach czy maściach.

Oprócz walorów zdrowotnych szałwia ceniona jest także jako aromatyczna przyprawa o intensywnym smaku – świetnie komponuje się z mięsem, rybami czy serami. W dawnych czasach była uznawana za roślinę świętą; Rzymianie zbierali ją według specjalnych rytuałów, a w tradycji ludowej symbolizowała długowieczność i mądrość. Przez wieki powtarzano powiedzenie: „Kto ma szałwię w ogrodzie, ten śmierci się nie boi”.

Wygląd, pochodzenie i właściwości szałwii lekarskiej – opis botaniczny rośliny

Szałwia lekarska (Salvia officinalis), znana również jako common sage lub garden sage, to wieloletnia, zimozielona krzewinka należąca do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Jej naturalnym środowiskiem są słoneczne, wapienne zbocza oraz suche, skaliste tereny regionu śródziemnomorskiego – szczególnie południowa Europa, w tym Włochy, Chorwacja czy Grecja. Obecnie roślina ta jest szeroko uprawiana na całym świecie – zarówno w celach przemysłowych, jak i w przydomowych ogródkach ze względu na swoje walory lecznicze, aromatyczne i kulinarne.

Typowa wysokość szałwii wynosi od 50 do 70 cm. Jej łodygi są czterokanciaste (czasem lekko zaokrąglone), co jest charakterystyczne dla przedstawicieli rodziny Lamiaceae. Starsze pędy drewnieją u podstawy i mogą się częściowo pokładać. Liście szałwii mają srebrzystoszarą lub szarozieloną barwę, są miękko owłosione, jajowate bądź lancetowate, z wyraźnym unerwieniem i delikatnie pomarszczoną powierzchnią. Na ich powierzchni znajdują się drobne włoski gruczołowe magazynujące olejki eteryczne.

W okresie kwitnienia przypadającym na maj–lipiec szałwia wypuszcza liczne kwiaty zebrane w skrócone kwiatostany typu nibyokółków. Najczęściej mają one barwę fioletowoniebieską, choć zdarzają się także odmiany o kwiatach białych lub różowych. Owocem tej rośliny jest rozłupnia dzieląca się na cztery gładkie rozłupki o kulistym kształcie.

Najcenniejszym surowcem zielarskim pozyskiwanym z szałwii jest jej liść (Salviae officinalis folium), który zbiera się tuż przed rozpoczęciem kwitnienia – wtedy bowiem zawartość olejku eterycznego osiąga najwyższy poziom. Zgodnie z wymaganiami farmakopei europejskiej (Ph. Eur.), liście powinny zawierać minimum 1% olejku eterycznego (v/m). Zaleca się zbieranie liści w suchy dzień po opadnięciu rosy oraz suszenie ich powoli w przewiewnym i zacienionym miejscu w temperaturze nieprzekraczającej 35–40°C, aby zachować jak najwięcej substancji aktywnych.

Liście szałwii stanowią bogate źródło cennych składników biologicznie czynnych: przede wszystkim olejku eterycznego (zawierającego m.in. tujon, kamforę i cineol), a także flawonoidów, garbników, kwasów fenolowych takich jak kwas rozmarynowy oraz diterpenów i trójterpenów. Dzięki temu wykazują szerokie spektrum działania – od właściwości przeciwzapalnych i antybakteryjnych po działanie przeciwpotne, ściągające oraz antyoksydacyjne.

Szałwia lekarska – składniki aktywne i ich wpływ na zdrowie

Liście szałwii lekarskiej są bogate w olejek eteryczny (Oleum Salviae), który stanowi od 1 do 2,5% suchej masy tej rośliny. To właśnie ten złożony zestaw substancji lotnych odpowiada za szerokie spektrum działania szałwii, w tym jej właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe oraz antybakteryjne.

W skład olejku eterycznego z szałwii wchodzą między innymi:

• α-tujon i β-tujon – wykazują działanie neuroaktywne oraz zwalczają bakterie,
• kamfora – pobudza krążenie i działa drażniąco na skórę,
• eukaliptol (1,8-cyneol) – wspiera usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych i łagodzi stany zapalne,
• borneol – przyspiesza gojenie ran i ma właściwości przeciwgrzybicze,
• α-pinen – działa antyseptycznie i przeciwzapalnie.

Oprócz olejku eterycznego liście szałwii zawierają także inne cenne związki o działaniu prozdrowotnym:

• Kwas rozmarynowy – silny antyoksydant o właściwościach przeciwwirusowych i przeciwzapalnych,
• Flawonoidy takie jak apigenina i luteolina – wspomagają walkę z alergiami oraz chronią komórki przed stresem oksydacyjnym,
• Diterpeny (karnozol, kwas karnozowy) – mogą chronić układ nerwowy i wykazują potencjał przeciwnowotworowy,
• Triterpeny (kwas ursolowy, kwas oleanolowy) – wspierają regenerację skóry oraz działają przeciwzapalnie i przeciwwirusowo,
• Witaminy (C, B1, P), karoten oraz minerały takie jak wapń, magnez czy cynk.

Szałwia lekarska znajduje zastosowanie zarówno w leczeniu wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Badania potwierdzają jej skuteczność w wielu obszarach:

• Działanie antybakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwwirusowe – szczególnie pomocne przy infekcjach gardła, jamy ustnej czy skóry,
• Działanie ściągające i przeciwzapalne – sprawdza się przy stanach zapalnych dziąseł czy żylakach odbytu oraz pochwy,
• Hamowanie nadmiernej potliwości (hiperhydrozy), również tej wywołanej stresem emocjonalnym,
• Pobudzanie trawienia oraz łagodzenie skurczów jelit dzięki obecności garbników i olejków eterycznych,
• Działanie przeciwbiegunkowe oraz wiatropędne poprzez synergiczne oddziaływanie katechinowych garbników i aromatycznych związków lotnych,
• Obniżenie poziomu glukozy we krwi oraz cholesterolu – co może być wsparciem dla osób z zespołem metabolicznym lub stanem przedcukrzycowym,
• Naturalne hamowanie laktacji u kobiet karmiących poprzez stosowanie naparu z liści szałwii w celu ograniczenia produkcji mleka,
• Łagodzenie objawów menopauzy dzięki obecności pikrosalwiny wpływającej na termoregulację organizmu i zmniejszenie uderzeń gorąca,
• Poprawa funkcji poznawczych oraz pamięci; ekstrakty z szałwii mogą hamować aktywność acetylocholinesterazy i być wsparciem w terapii chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Alzheimera.

Szałwia lekarska – jak przygotować i stosować napary, płukanki oraz kosmetyki z szałwią

Liście szałwii lekarskiej (Salvia officinalis folium) od dawna cieszą się uznaniem wśród zwolenników ziołolecznictwa dzięki swoim wszechstronnym właściwościom. Napar z suszonych liści tej rośliny można wykorzystywać zarówno do użytku wewnętrznego, jak i zewnętrznego, w zależności od potrzeb zdrowotnych.

Dzięki działaniu antyseptycznemu, ściągającemu i przeciwzapalnemu, napar z szałwii sprawdza się w:

• pielęgnacji jamy ustnej przy stanach zapalnych dziąseł czy aftach,
• łagodzeniu bólu gardła oraz zapalenia migdałków,
• wspieraniu regeneracji po zabiegach stomatologicznych lub podczas anginy.

Płukanie gardła lub jamy ustnej świeżo przygotowanym naparem zaleca się wykonywać 3 do 5 razy dziennie.

Spożywanie naparu z liści szałwii może przynieść ulgę przy:

• problemach trawiennych takich jak wzdęcia, niestrawność czy skurcze żołądka i jelit,
• nadmiernej potliwości (hiperhydrozie),
• braku apetytu – niewielka ilość naparu przed posiłkiem pobudza łaknienie.

Zalecane ilości naparu:

• W przypadku dolegliwości trawiennych: 100 ml naparu trzy razy dziennie.
• Na nadmierne pocenie: 200 ml naparu raz dziennie.
• Dla poprawy apetytu: 30–50 ml naparu przed jedzeniem.

Korzystanie z naparu doustnie nie powinno przekraczać dwóch tygodni, jeśli nie skonsultowano tego z lekarzem lub fitoterapeutą.

Napar z szałwii dzięki swoim właściwościom może być także używany miejscowo jako:

• okład na drobne rany, owrzodzenia czy stany zapalne skóry,
• nasiadówki lub irygacje, pomocne przy stanach zapalnych okolic intymnych oraz hemoroidach,
• dodatkowy składnik relaksujących kąpieli – szczególnie polecany osobom borykającym się z nadmierną potliwością dłoni i stóp.

Aby przygotować napar: wsyp 1–2 łyżki suszonych liści do 250 ml wrzątku, przykryj i pozostaw na 15 minut do zaparzenia. Następnie przecedź i użyj od razu po przygotowaniu.

Kosmetyki zawierające wyciąg z szałwii (np. pasty do zębów, szampony czy kremy) wymagają regularnego stosowania dla pełnego efektu:

• Pasty do zębów z szałwią:
  Szczotkuj zęby minimum dwa razy dziennie ze szczególnym uwzględnieniem przestrzeni międzyzębowych. Szałwia działa przeciwbakteryjnie i pomaga zwalczać nieświeży oddech oraz stany zapalne dziąseł.
• Szampony wzbogacone o ekstrakt z szałwii:
  Zaleca się myć włosy 2–3 razy w tygodniu przez co najmniej miesiąc. Pomaga to ograniczyć przetłuszczanie skóry głowy, wzmacnia cebulki włosowe i łagodzi podrażnienia skóry głowy.
• Kremy i balsamy na bazie szałwii:
  Stosowane systematycznie wspierają gojenie naskórka, łagodzą podrażnienia oraz poprawiają wygląd cery trądzikowej.

Z suszu liściowego, olejku eterycznego lub świeżej szałwii można samodzielnie przygotować domowe kosmetyki.

Tonik oczyszczający dla skóry tłustej i trądzikowej na bazie szałwii

Działanie: oczyszcza pory skóry, wykazuje działanie antyseptyczne, reguluje wydzielanie sebum oraz łagodzi stany zapalne.

Składniki:

• 1 łyżka suszonych liści szałwii
• 1 szklanka wrzątku
• 1 łyżeczka octu jabłkowego (opcjonalnie)
• kilka kropli olejku herbacianego (opcjonalnie)

Sposób wykonania:

Tonik przechowuj w lodówce – zachowuje świeżość do pięciu dni.

Pachnący tonik do stóp lub płukanka antyseptyczna na bazie szałwii

Działanie: neutralizuje nieprzyjemny zapach stóp, działa przeciwgrzybiczo oraz odświeża skórę.

Niezbędne składniki:

• 2 łyżki suszonej szałwii
• 1 łyżka mięty lub lawendy (opcjonalnie)
• 2 szklanki wody
• 1 łyżka octu jabłkowego

Sposób przygotowania:

Interakcje szałwii lekarskiej z lekami i ziołami – na co zwrócić uwagę?

Stosowanie szałwii lekarskiej wymaga ostrożności, szczególnie jeśli przyjmujesz jednocześnie leki lub inne preparaty ziołowe. Roślina ta, choć ceniona w fitoterapii, może wpływać na działanie różnych substancji leczniczych, dlatego zaleca się jej krótkotrwałe i kontrolowane użycie.

Najważniejsze związki obecne w szałwii, które mogą prowadzić do interakcji to:

• tujony (α- i β-tujon) – w większych ilościach wykazują działanie neurotoksyczne,
• olejek eteryczny – posiada właściwości farmakologiczne oddziałujące na organizm,
• flawonoidy oraz kwas rozmarynowy – mogą modyfikować aktywność enzymów wątrobowych,
• garbniki – ograniczają przyswajanie witamin rozpuszczalnych w wodzie oraz minerałów.

Szałwia może obniżać poziom cukru we krwi, co w połączeniu z lekami przeciwcukrzycowymi lub innymi ziołami regulującymi glikemię (takimi jak morwa biała, cynamon czy kozieradka) zwiększa ryzyko hipoglikemii. Z uwagi na obecność tujonu roślina ta może również obniżać próg drgawkowy i osłabiać skuteczność leków przeciwpadaczkowych. Połączenie szałwii z lekami uspokajającymi lub nasennymi (a także innymi ziołami o podobnym działaniu) może powodować nadmierną senność oraz zaburzenia koncentracji i koordynacji ruchowej. Ponadto, stosowanie szałwii razem z lekami przeciwzakrzepowymi może prowadzić do problemów z krzepliwością krwi. Ze względu na działanie estrogenopodobne szałwia może również wpływać na skuteczność hormonalnej terapii zastępczej, antykoncepcji hormonalnej oraz nasilać efekty innych roślin o podobnym profilu działania (np. koniczyna czerwona, pluskwica groniasta czy soja).

Potencjalne zagrożenia związane z używaniem szałwii lekarskiej – skutki uboczne i objawy nadmiernego spożycia

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) to roślina o wielu korzystnych właściwościach, jednak jej stosowanie wymaga rozwagi. Przekraczanie zalecanych dawek lub długotrwałe przyjmowanie preparatów z szałwii może prowadzić do niepożądanych reakcji organizmu, a w niektórych przypadkach nawet do poważnych powikłań zdrowotnych.

Stosowanie szałwii jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży, ponieważ obecność tujonu może stanowić zagrożenie dla płodu oraz wywoływać skurcze macicy. Również kobiety karmiące piersią powinny unikać tej rośliny, gdyż może ona znacząco ograniczać produkcję mleka.

Osoby cierpiące na padaczkę lub inne schorzenia neurologiczne powinny zachować szczególną ostrożność – zwłaszcza wysokie dawki olejku szałwiowego mogą obniżać próg drgawkowy i zwiększać ryzyko napadów. Dodatkowo, osoby z cukrzycą, przewlekłymi zaparciami, anemią, wrzodami żołądka i dwunastnicy oraz kobiety z obfitymi miesiączkami powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji szałwią.

Nie zaleca się również podawania szałwii dzieciom bez wcześniejszej konsultacji medycznej, ze względu na brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa jej stosowania w tej grupie wiekowej.

Nadmierne spożycie preparatów zawierających liść szałwii (takich jak napary, nalewki czy olejek eteryczny) może skutkować objawami zatrucia. Do najczęstszych należą: tachykardia (przyspieszone bicie serca), uczucie gorąca, zawroty głowy, nadmierna potliwość, niepokój oraz drgawki i skurcze mięśni – szczególnie po spożyciu zbyt dużej ilości olejku.

Długotrwałe lub intensywne stosowanie szałwii może prowadzić do zaburzeń trawiennych (takich jak bóle brzucha, wzdęcia, nudności, niestrawność czy zgaga), suchości w ustach lub pieczenia języka i gardła (zwłaszcza po płukaniu jamy ustnej naparem), uczucia osłabienia i rozdrażnienia oraz zmian ciśnienia tętniczego krwi – zarówno jego wzrostu, jak i spadku.

Preparaty z szałwią lekarską dostępne w aptekach

• Dentosept, płyn do stosowania w jamie ustnej (100 ml) – zawiera m.in. arnikę, dąb, miętę, perz, rumianek, szałwię i tymianek. Stosowany przy stanach zapalnych jamy ustnej oraz aftach.
• Dentosept A, płyn do stosowania w jamie ustnej (25 g) – w składzie mięta, rumianek, szałwia, tatarak, tymianek, arnika i dąb. Pomocny przy podrażnieniach i stanach zapalnych błony śluzowej.
• Dentosept A z pompką i aplikatorem (25 g) – połączenie arniki, dębu, rumianku, szałwii, tataraku oraz mięty i tymianku. Ułatwia precyzyjne stosowanie na zmiany w jamie ustnej.
• Tymsal spray (30 ml) – aerozol z tymiankiem i szałwią przeznaczony do łagodzenia bólu gardła oraz stanów zapalnych.
• Mucosit żel do dziąseł (15 g) – zawiera alantoinę, nagietek, podbiał, rumianek, szałwię oraz olejki eteryczne. Przeznaczony na podrażnienia dziąseł i afty.
• Salviasept koncentrat (38 ml) – preparat do sporządzania roztworu do płukania gardła z szałwią, cyneolem, koprem włoskim i innymi ziołami. Wspomaga leczenie infekcji gardła.
• Septosan fix (20 saszetek po 2 g) – mieszanka ziołowa z miętą, szałwią i tymiankiem. Pomocna przy infekcjach jamy ustnej i gardła.
• Gastrovit TraviComplex (100 ml) – płyn doustny zawierający bylicę boże drzewko, dąb, krwawnik, szałwię oraz tymianek. Wspiera trawienie i łagodzi objawy niestrawności.
• Vagosan mieszanka ziołowa (100 g) – kompozycja kory dębu, nagietka, pokrzywy oraz rumianku i szałwii. Stosowana przy infekcjach.
• Tinctura Salviae Phytopharm nalewka (100 ml) – preparat na bazie szałwii pomocny w łagodzeniu stanów zapalnych.
• Fix Szałwia Herbapol Lublin (30 saszetek po 1,2 g) – herbatka z liści szałwii polecana przy nadmiernej potliwości czy problemach trawiennych.
• Tinctura Salviae nalewka (100 ml) – płynny ekstrakt z szałwii wspomagający leczenie stanów zapalnych jamy ustnej.
• Liść szałwii Flos (30 saszetek po 1,5 g) – suszone liście do przygotowania naparu na stany zapalne gardła lub jamy ustnej.
• Liść Szałwii Kawon (30 saszetek po 1,5 g) – zioła do zaparzania polecane przy infekcjach jamy ustnej.
• Liść szałwii Kawon (50 g) – susz do samodzielnego przygotowania naparu wspierającego leczenie stanów zapalnych błon śluzowych.

Preparaty i produkty z szałwią lekarską dostępne w aptekach

• DOZ PRODUCT Tymianek i podbiał, pastylki do ssania bez cukru, 24 szt. – wspierają odporność oraz łagodzą podrażnienia gardła.
• DOZ PRODUCT Tymianek i podbiał, pastylki do ssania, 24 szt. – przeznaczone dla osób z obniżoną odpornością i problemami z gardłem.
• DOZ PRODUCT Potblock Max, tabletki powlekane, 60 szt. – polecane przy nadmiernej potliwości.
• ZIELNIK DOZ Szałwia, zioła do zaparzania, 30 x 1,2 g – saszetki do przygotowania naparu z szałwii.
• Cholinex Junior, pastylki do ssania o smaku malinowym, 16 szt. – pomagają przy chrypce, suchości gardła i bólu.
• Gardlox, ziołowe tabletki do ssania bez cukru, 16 szt. – wspierają odporność oraz łagodzą ból i zaczerwienienie gardła.
• Szałwia, tabletki powlekane, 30 szt. – korzystnie wpływają na trawienie oraz redukują potliwość.
• Perspiblock Forte, tabletki, 30 szt. – przeznaczone dla osób borykających się z nadmiernym poceniem się.
• Gardlox, ziołowe tabletki do ssania o smaku wiśni i cytryny bez cukru, 16 szt. – łagodzą podrażnienia i wzmacniają odporność.
• Perspiblock, tabletki, 60 szt. – pomocne w ograniczaniu potliwości.
• Igastrik, płyn doustny, 50 ml – wspiera prawidłowe trawienie i pomaga przy niestrawności.
• Gardlox, pastylki ziołowe do ssania z witaminą C, 16 szt. – korzystnie wpływają na odporność oraz łagodzą ból gardła.
• Gardlox 7, syrop ziołowy z miodem, 120 ml – syrop na bazie ziół wspomagający odporność oraz łagodzący chrypkę i ból gardła.
• Igastrik, płyn doustny, 20 ml – preparat na niestrawność i wsparcie trawienia.
• Perspiblock, tabletki, 30 szt. – stosowane w celu zmniejszenia nadmiernej potliwości.

Produkty kosmetyczne z dodatkiem szałwii lekarskiej

• Bioderma Sensibio Defensive Rich to krem przeznaczony do pielęgnacji skóry wrażliwej i bardzo wrażliwej. Jego bogata formuła pomaga łagodzić zaczerwienienia, suchość, uczucie pieczenia czy mrowienia oraz nadwrażliwość.
• Skrzypovita Pro oferuje zarówno szampon, jak i serum wspierające walkę z nadmiernym wypadaniem włosów. Produkty te wzmacniają włosy i pomagają ograniczyć ich utratę.
• Ziaja Mintperfekt Szałwia to pasta do zębów bez fluoru, która sprawdzi się przy podrażnieniach jamy ustnej, próchnicy oraz nieświeżym oddechu. Wersja bez parabenów dostępna jest również dla osób preferujących naturalną pielęgnację.
• Radical Med to szampon normalizujący, który pomaga przy łojotoku, świądzie i podrażnieniach skóry głowy. Nie zawiera parabenów.
• Flos-Lek Pharma proponuje żele do powiek i pod oczy – zarówno ze świetlikiem i babką lancetowatą, jak i ze świetlikiem i rumiankiem lub aloesem. Produkty te redukują obrzęki, zaczerwienienia oraz objawy zmęczenia oczu. Są odpowiednie także dla alergików.
• Seboradin Oily Hair lotion przeznaczony jest do pielęgnacji włosów przetłuszczających się oraz skłonnych do wypadania. Pomaga również przy łupieżu, łojotokowym zapaleniu skóry czy świądzie.
• Green Pharmacy oraz Vis Plantis Herbal Vital Care oferują żele do higieny intymnej z wyciągiem z kory dębu i szałwii lekarskiej. Produkty te są delikatne dla skóry, nie zawierają parabenów i mogą być stosowane przez kobiety w ciąży oraz karmiące mamy.
• Ziaja Intima to płyny do higieny intymnej o działaniu przeciwświądowym lub nawilżającym z dodatkiem szałwii lekarskiej. Łagodzą podrażnienia, zaczerwienienia oraz infekcje intymne. Są odpowiednie dla alergików i kobiet w ciąży.
• Ziaja bio-żel pod oczy i na powieki o działaniu zmniejszającym obrzęki polecany jest osobom dbającym o delikatną skórę wokół oczu – produkt odpowiedni dla wegan i wegetarian.
• Clochee posiada w ofercie lekki krem regenerujący do rąk oraz żel do mycia ciała Oriental Blossom – oba produkty bazują na naturalnych składnikach.
• Sylveco proponuje naturalną pastę do zębów bez fluoru (przeciw próchnicy i nieświeżemu oddechowi) oraz dezodorant kwiatowy roll-on bez alkoholu – idealny dla osób poszukujących naturalnych rozwiązań pielęgnacyjnych.
• Seboradin Men to krem dedykowany mężczyznom – koi podrażnienia skóry twarzy oraz zarostu, redukując zaczerwienienia.

Właściwości i wpływ na organizm

• łagodzi stany zapalne
• pomaga w regulacji nadmiernego pocenia się oraz wspiera leczenie hiperhydrozy
• wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
• działa estrogenopodobnie
• wspiera procesy trawienne, ułatwiając rozkład tłuszczów, białek i cukrów
• zwiększa produkcję soku żołądkowego
• przeciwdziała biegunkom

Różnorodne formy i zastosowania

W zależności od potrzeb, dany składnik można spotkać w wielu postaciach. Do najpopularniejszych należą: susz, napary oraz nalewki. Często wykorzystywane są także wyciągi, krople czy syropy. W aptekach i sklepach dostępne są również olejki eteryczne, tabletki oraz kapsułki. Nie brakuje także kremów, żeli do stosowania na skórę, sprayów, a także szamponów i odżywek do pielęgnacji włosów.

• susz
• napar
• nalewka
• wyciąg
• krople
• syrop
• olejek eteryczny
• tabletka
• kapsułka
• krem
• szampony i odżywki do włosów
• żel na skórę
• spray

Najważniejsze składniki czynne

Wśród kluczowych związków obecnych w tej roślinie można wyróżnić takie substancje jak kamfora, eukaliptol, α-pinen czy borneol. Ponadto, istotną rolę odgrywają także kwasy: rozmarynowy, ursolowy, oleanowy oraz karnozol i kwas karnozowy. Warto również wspomnieć o obecności flawonoidów, takich jak luteolina i apigenina, a także α-tujonu. To właśnie ta różnorodność składników aktywnych odpowiada za szerokie spektrum właściwości tej rośliny.

• kamfora
• eukaliptol
• α-pinen
• borneol
• kwas rozmarynowy
• kwas ursolowy
• kwas oleanowy
• karnozol
• kwas karnozowy
• luteolina
• apigenina
• α-tujon

Wykorzystywane części roślin

Do celów zielarskich najczęściej zbiera się ziele oraz liście danej rośliny.

• ziele
• liście