Tymolol – Charakterystyka, zastosowanie i właściwości
Substancja czynna
Tymolol
Rok wprowadzenia do obrotu
1977
Mechanizm działania
Działa przeciwjaskrowo, obniżając ciśnienie wewnątrz gałki ocznej.
Dostępne formy leku
Krople do oczu oraz krople w minimsach.
Układy, na które oddziałuje
Narządy zmysłów oraz układ nerwowy.
Dziedzina medycyny
Okulistyka
Wzór chemiczny tymololu
C13H24N4O3S
Preparaty okulistyczne z tymololem dostępne w Polsce
- Timoptic 0,5% (5 mg/ml), krople do oczu, 5 ml
- Cosopt, krople do oczu, 5 ml
- Timo-Comod 0,5%, 5 mg/ml, krople do oczu, 10 ml
- Taptiqom (15 mcg + 5 mg)/ml, krople do oczu w pojemnikach jednodawkowych, 30 szt.
- Xalacom (0,05 mg + 5 mg)/ml, krople do oczu, 2,5 ml
- Ganfort, krople do oczu, 3 ml
- Nodom Combi (20 mg + 5 mg)/ml, krople do oczu, 5 ml
- Xaloptic Combi 50 mcg/ml + 5 mg/ml, krople do oczu, 2,5 ml
- Nodofree Combi (20 + 5 mg)/ml, krople do oczu, 5 ml
- Bimaroz Duo 0,3 mg/ml + 5 mg/ml, krople do oczu, 3 ml
- Tilaprox 50 mcg/ml + 5 mg/ml, krople do oczu, 2,5 ml
- Latacom (0,05 mg + 5 mg)/ml, krople do oczu, 2,5 ml (3 butelki)
- Combigan, krople do oczu, 5 ml
- Rozacom (20 mg + 5 mg)/ml, krople do oczu, 5 ml
- DuoTrav, krople do oczu, 2,5 ml
Poniżej znajduje się zestawienie wybranych leków okulistycznych zawierających tymolol. Wśród nich można znaleźć zarówno preparaty jednoskładnikowe jak i złożone z innymi substancjami czynnymi. Dostępność obejmuje różne objętości opakowań oraz formy – od klasycznych butelek po pojemniki jednodawkowe. Warto zwrócić uwagę na szeroki wybór produktów takich jak Timoptic czy Cosopt oraz liczne preparaty złożone np. Xalacom lub Ganfort. Wszystkie wymienione leki są dopuszczone do obrotu na terenie Polski i stosowane głównie w leczeniu schorzeń okulistycznych wymagających obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Kiedy warto sięgnąć po tymolol?
Lek tymolol znajduje zastosowanie przede wszystkim w terapii jaskry z otwartym kątem przesączania, a także w leczeniu wtórnej postaci tej choroby oraz podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Jak stosować tymolol – zalecane dawki
O tym, jaką ilość kropli tymololu należy aplikować, decyduje lekarz prowadzący. Zazwyczaj lek ten podaje się bezpośrednio do worka spojówkowego chorego oka, najczęściej jedną kroplę dwa razy na dobę.
Kiedy nie należy stosować tymololu?
Stosowanie tymololu jest niewskazane w przypadku uczulenia na tę substancję. Leku nie powinny przyjmować osoby z nadreaktywnością dróg oddechowych, która występuje m.in. u pacjentów z astmą oskrzelową lub ciężką postacią przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Dodatkowo, przeciwwskazaniem są poważne schorzenia serca oraz ciężka niewydolność nerek:
- zatokowa bradykardia,
- blok przedsionkowo-komorowy drugiego lub trzeciego stopnia,
- wstrząs kardiogenny,
- zaawansowana niewydolność krążenia.
Ważne środki ostrożności i przeciwwskazania przy stosowaniu tymololu
Podczas miejscowego stosowania tymololu mogą pojawić się działania niepożądane podobne do tych, które występują po ogólnoustrojowym podaniu beta-blokerów, choć zazwyczaj mają one łagodniejszy przebieg.
Szczególna uwaga jest wymagana u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego – należy regularnie kontrolować ciśnienie tętnicze, rytm serca oraz objawy niewydolności serca. Osoby cierpiące na poważne schorzenia naczyń krwionośnych, takie jak zespół Raynauda, powinny zachować szczególną ostrożność podczas terapii tym lekiem.
Pacjenci z astmą oskrzelową lub przewlekłą obturacyjną chorobą płuc są narażeni na ryzyko skurczu oskrzeli i nasilenia duszności, dlatego tymolol należy stosować u nich bardzo ostrożnie. U dzieci i młodzieży mogą pojawić się niepożądane objawy ze strony układu oddechowego (np. kaszel, świszczący oddech czy bezdech), dlatego rodzice powinni być poinformowani o konieczności przerwania leczenia w przypadku ich wystąpienia lub wdrożenia monitoringu oddechu.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na następujące możliwe skutki uboczne:
- tłumienie objawów hipoglikemii u osób z cukrzycą;
- maskowanie symptomów nadczynności tarczycy;
- występowanie suchości oczu u pacjentów z chorobami rogówki;
- możliwość odwarstwienia naczyniówki po zabiegach filtracyjnych;
- silniejsze reakcje alergiczne u osób uczulonych.
W przypadku jednoczesnego stosowania beta-adrenolityków miejscowo i doustnie należy bacznie obserwować pacjenta pod kątem nasilenia działań niepożądanych, takich jak spadek ciśnienia tętniczego czy nadmierne obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Ograniczenia w jednoczesnym stosowaniu tymololu z innymi lekami
Jednoczesne używanie dwóch miejscowych leków należących do grupy beta-adrenolityków nie jest zalecane. Takie połączenie może prowadzić do niepożądanych interakcji, dlatego powinno się unikać takiej terapii skojarzonej.
Najważniejsze interakcje tymololu z innymi lekami
Stosowanie tymololu może prowadzić do interakcji z wieloma substancjami czynnymi należącymi do różnych grup farmakologicznych. Warto zwrócić uwagę na możliwe reakcje z lekami wpływającymi na układ sercowo-naczyniowy, środkami przeciwcukrzycowymi oraz preparatami stosowanymi w leczeniu depresji czy zaburzeń rytmu serca.
Poniżej znajduje się zestawienie wybranych substancji czynnych, które mogą wchodzić w interakcje z tymololem, wraz z przyporządkowaniem ich do odpowiednich grup terapeutycznych:


