Winpocetyna – właściwości, zastosowanie i historia substancji

Preparaty z winpocetyną dostępne na polskim rynku

• Vicebrol Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 90 sztuk
• Cavinton Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 90 sztuk
• Vicebrol, 5 mg, tabletki, opakowanie 100 sztuk
• Cavinton, 5 mg, tabletki, opakowanie 50 sztuk
• Vinpoven, 5 mg, tabletki, opakowanie 200 sztuk
• Vinpocetine Espefa Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 90 sztuk
• Cavinton Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 30 sztuk
• Vinpoton, 5 mg, tabletki, opakowanie 100 sztuk
• Vinpoton, 5 mg, tabletki, opakowanie 90 sztuk
• Vicebrol, 5 mg, tabletki, opakowanie 50 sztuk
• Vinpoven, 5 mg, tabletki, opakowanie 100 sztuk
• Vicebrol Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 30 sztuk
• Vinpocetine Espefa, 5 mg, tabletki, opakowanie 100 sztuk
• Vinpoton, 5 mg, tabletki, opakowanie 50 sztuk
• Vincetan, 5 mg, tabletki, opakowanie 100 sztuk
• Vinpoven, 5 mg, tabletki, opakowanie 50 sztuk
• Vinpocetine Espefa, 5 mg, tabletki, opakowanie 50 sztuk
• Vinpoven Forte, 10 mg, tabletki, opakowanie 180 sztuk
• Vinpoven Forte, 10 mg, tabletki ,opakowanie 90 sztuk

W polskich aptekach można znaleźć szeroki wybór leków zawierających winpocetynę. Dostępne są zarówno preparaty o dawce wynoszącej 5 mg (np. Vinpoton czy Vicebrol), jak i mocniejsze wersje – na przykład Cavinton Forte lub Vinpocetine Espefa Forte z dawką po 10 mg w jednej tabletce. Leki te występują w różnych wielkościach opakowań – od mniejszych (po kilkadziesiąt tabletek) aż po duże ekonomiczne paczki liczące nawet do dwustu tabletek.

Nazwy handlowe tych produktów to m.in.: Cavinton (oraz Cavinton Forte), Vicebrol (i Vicebrol Forte), Vinpoton czy Vinpoven. Wśród nich znajdziemy także preparaty takie jak Vincetan oraz Vinpocetine Espefa. Dzięki temu pacjenci mają możliwość wyboru leku najlepiej dopasowanego do swoich potrzeb oraz preferowanej dawki substancji czynnej.

Ceny poszczególnych preparatów mogą się różnić w zależności od producenta i liczby tabletek w jednym pudełku. Przed zakupem warto porównać dostępne opcje i skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem.

Zastosowania winpocetyny w terapii neurologicznej i okulistycznej

Winpocetyna to związek syntetyczny, będący pochodną apowinkaminy – alkaloidu pozyskiwanego z liści barwinka mniejszego (Vinca minor). Substancja ta działa przede wszystkim poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych w mózgu, nie wpływając przy tym na krążenie poza ośrodkowym układem nerwowym.

Preparat ten znajduje zastosowanie w różnych schorzeniach neurologicznych oraz okulistycznych, takich jak:

• przewlekłe zaburzenia krążenia mózgowego, otępienie naczyniopochodne oraz stany po przebytym udarze niedokrwiennym;
• ostre przypadki niedokrwienia mózgu, przemijające napady niedokrwienne oraz udary niedokrwienne;
• objawy psychiczne i neurologiczne wynikające z niewydolności krążenia w obrębie mózgu;
• przewlekłe schorzenia naczyń siatkówki i naczyniówki oka, takie jak zakrzepica czy zamknięcie tętnicy lub żyły środkowej siatkówki;
• problemy ze słuchem o podłożu naczyniowym, w tym szumy uszne, zespół Meniere’a, starcze pogorszenie słuchu czy uszkodzenia wywołane toksycznym działaniem leków.

Jak stosować winpocetynę – zalecane dawki i sposoby podania

Winpocetyna może być przyjmowana zarówno doustnie, jak i w formie dożylnej kroplówki. Wybór odpowiedniej dawki zależy od wieku, masy ciała pacjenta, rodzaju schorzenia oraz obecności innych chorób.

W przypadku podania doustnego zaleca się zażywanie tabletek po posiłku. Typowa dawka dobowa wynosi od 15 do 30 mg, rozłożona na kilka porcji w ciągu dnia.

Podczas terapii dożylnej lek podaje się we wlewie kroplowym, zwykle w ilości od 20 do 50 mg na dobę, dostosowując dawkę do tolerancji i masy ciała chorego.

Standardowy czas leczenia winpocetyną to zazwyczaj od 10 do 14 dni. Po zakończeniu infuzji dożylnej często rekomenduje się kontynuację terapii w postaci tabletek doustnych.

Kiedy nie należy stosować winpocetyny?

Winpocetyna nie jest zalecana dla kobiet w ciąży, matek karmiących piersią ani dzieci.

Stosowanie tego preparatu jest również niewskazane u osób wykazujących uczulenie na winpocetynę.

Lek powinien być także wykluczony u pacjentów z poważnymi schorzeniami serca, takimi jak ciężkie zaburzenia rytmu czy zaawansowana choroba niedokrwienna, a także w przypadku ostrego udaru krwotocznego.

Środki ostrożności i zalecenia przy stosowaniu winpocetyny

Stosowanie winpocetyny u osób z zaburzeniami rytmu serca, podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym lub przyjmujących leki przeciwarytmiczne powinno być rozważone wyłącznie wtedy, gdy lekarz uzna, że korzyści przewyższają potencjalne zagrożenia.

Dodatkowo, pacjenci z zespołem wydłużonego odcinka QT oraz osoby zażywające preparaty mogące wydłużać ten odcinek powinny regularnie wykonywać badania EKG w celu monitorowania stanu zdrowia.

Wpływ winpocetyny na działanie innych leków

Podczas stosowania winpocetyny warto zwrócić uwagę na możliwe interakcje z innymi substancjami leczniczymi. Szczególnie istotne jest to w przypadku leków przeciwzakrzepowych oraz preparatów wpływających na ciśnienie krwi. Poniżej przedstawiono przykłady substancji czynnych, które mogą wchodzić w interakcje z winpocetyną, wraz z ich przynależnością do określonych grup farmakologicznych.

Zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, aby uniknąć niepożądanych reakcji wynikających z jednoczesnego stosowania winpocetyny i innych preparatów.

Bezpieczeństwo stosowania winpocetyny podczas kierowania pojazdami

Obecnie nie istnieją dostępne wyniki badań dotyczących tego, jak winpocetyna może wpływać na zdolność prowadzenia samochodu lub obsługi maszyn.

Bezpieczeństwo stosowania winpocetyny w okresie ciąży

Winpocetyna nie powinna być przyjmowana przez kobiety w ciąży, ponieważ jest przeciwwskazana w tym okresie. Substancja ta przenika przez łożysko, jednak jej poziom we krwi płodu oraz w samym łożysku jest niższy niż u matki.

Chociaż nie udowodniono, aby winpocetyna powodowała wady rozwojowe lub działała toksycznie na zarodek, jej stosowanie może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak krwawienie z łożyska czy nawet poronienie. Prawdopodobnie wynika to ze zwiększenia przepływu krwi przez łożysko pod wpływem tego leku.

Bezpieczeństwo stosowania winpocetyny podczas karmienia piersią

Nie zaleca się przyjmowania winpocetyny w okresie laktacji, ponieważ substancja ta może przedostawać się do mleka matki. Dodatkowo, brak jest wystarczających badań potwierdzających jej bezpieczeństwo dla niemowląt karmionych piersią.

Możliwe działania niepożądane

Stosowanie tego produktu może wiązać się z wystąpieniem pewnych niepożądanych reakcji. U części osób mogą pojawić się skutki uboczne, choć nie zawsze muszą one wystąpić. Warto pamiętać, że każdy organizm reaguje indywidualnie, dlatego objawy mogą mieć różne nasilenie i charakter.

W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących symptomów zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub farmaceutą. Dzięki temu możliwe będzie odpowiednie dostosowanie leczenia lub wprowadzenie koniecznych zmian.

Jak działa winpocetyna na układ nerwowy i krążenie mózgowe?

Winpocetyna wykazuje wielokierunkowe działanie na funkcjonowanie mózgu oraz układ krążenia. Przede wszystkim poprawia przepływ krwi w obszarach mózgu, gdzie występują zaburzenia krążenia, zwiększając tym samym perfuzję tkanki nerwowej. Substancja ta wpływa korzystnie na właściwości reologiczne krwi – zmniejsza jej lepkość, ogranicza agregację płytek oraz poprawia zdolność erytrocytów do odkształcania się, co ułatwia transport tlenu do komórek mózgowych.

Jednym z istotnych efektów działania winpocetyny jest jej neuroprotekcyjny charakter – chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem oraz wykazuje właściwości przeciwdrgawkowe. Mechanizm ten wiąże się z blokowaniem kanałów sodowych i wapniowych oraz receptorów NMDA i AMPA.

Winpocetyna wspomaga metabolizm mózgowy poprzez zwiększenie zużycia glukozy i tlenu przez neurony, a także podnosi tolerancję komórek na niedotlenienie. Ułatwia transport glukozy przez barierę krew-mózg, a dzięki hamowaniu izoenzymu fosfodiesterazy cGMP-PDE zależnej od kompleksu Ca2+-kalmodulina, prowadzi do wzrostu stężenia cAMP i cGMP w mózgu. Skutkuje to rozluźnieniem mięśni gładkich naczyń krwionośnych i korzystniejszym wykorzystaniem energii przez komórki.

Dodatkowo winpocetyna pobudza układ noradrenergiczny, nasila metabolizm noradrenaliny i serotoniny oraz działa przeciwutleniająco. Warto podkreślić, że substancja ta nie wpływa znacząco na ogólne parametry układu krążenia takie jak ciśnienie tętnicze czy tętno, ale zwiększa udział mózgu w pojemności minutowej serca i zmniejsza opór naczyń mózgowych.

Proces przyswajania winpocetyny w organizmie

Po doustnym zażyciu winpocetyna jest szybko absorbowana, a jej najwyższe stężenie we krwi pojawia się zwykle w ciągu około godziny. Substancja ta wchłania się głównie w górnej części przewodu pokarmowego.

Przyswajanie i wiązanie winpocetyny w organizmie

Winpocetyna po podaniu doustnym osiąga biodostępność na poziomie 7%. Około 66% tej substancji wiąże się z białkami obecnymi w osoczu krwi.

Procesy metaboliczne winpocetyny

Winpocetyna po dostaniu się do organizmu jest przekształcana głównie w kwas apowinkaminowy (AVA), który odpowiada za około 30% wszystkich powstających metabolitów. Oprócz AVA, wśród produktów przemian tej substancji znajdują się także hydroksywinpocetyna, hydroksy-AVA, dihydroksy-AVA-glicynian oraz ich formy sprzężone z glukuronianami i siarczanami. Warto zaznaczyć, że winpocetyna podlega efektowi pierwszego przejścia w wątrobie.

Proces usuwania winpocetyny z organizmu

Około 60% winpocetyny jest usuwane przez nerki wraz z moczem, natomiast pozostałe 40% wydalane jest z kałem. Czas, w jakim stężenie winpocetyny w organizmie zmniejsza się o połowę, wynosi przeciętnie 5 godzin i może się różnić w zależności od zastosowanej dawki oraz sposobu podania leku.