Biotyna, znana także jako witamina B7 lub witamina H, jest jednym z najważniejszych składników biorących udział w wielu procesach metabolicznych organizmu. Jej rola nie ogranicza się jedynie do poprawy kondycji włosów i paznokci ale wpływa również na układ nerwowy, pracę enzymów i prawidłową syntezę białek. W artykule wyjaśniam, czym jest biotyna, jakie są objawy jej niedoboru, jak wygląda leczenie oraz jakie preparaty można zamówić online w Aptece Rosa. Poruszę również temat profilaktyki, diety oraz pielęgnacji skóry i włosów z wykorzystaniem szamponów z biotyną.
Kluczowe punkty
- Biotyna to witamina B7, która pełni funkcję koenzymu w licznych reakcjach metabolicznych organizmu. Wpływa na syntezę keratyny, produkcję energii w komórkach oraz prawidłową pracę układu nerwowego i odpornościowego.
- Niedobór biotyny występuje rzadko, ale może być związany z zaburzeniami wchłaniania, dietą ubogą w składniki odżywcze, długotrwałym żywieniem pozajelitowym lub spożywaniem dużej ilości surowego białka jaj. Objawy obejmują łysienie, łamliwość paznokci, podrażnienia skóry i zmiany nastroju.
- W leczeniu stosuje się preparaty jednoskładnikowe oraz wieloskładnikowe. W przypadku potwierdzonego niedoboru lekarz może zalecić farmakologiczne dawki biotyny, a pierwsze efekty terapii najczęściej pojawiają się po kilku tygodniach regularnego stosowania.
- Dobrze zbilansowana dieta z orzechami włoskimi, migdałami, łososiem, wątróbką, brokułami i pełnoziarnistymi produktami może w naturalny sposób pokryć zapotrzebowanie na biotynę.
Rola biotyny w organizmie?
Biotyna to rozpuszczalna w wodzie witamina z grupy B, która pełni funkcję koenzymu karboksylaz. Oznacza to, że umożliwia działanie enzymów odpowiedzialnych za syntezę kwasów tłuszczowych, przemiany glukozy oraz aminokwasów. Odgrywa ważną rolę w produkcji keratyny czyli białka budulcowego włosów, skóry i paznokci. Niedobór biotyny szybko widoczny jest w wyglądzie zewnętrznym. Uczestniczy w wytwarzaniu energii komórkowej i ma znaczenie dla prawidłowych funkcji układu nerwowego, procesów poznawczych oraz sprawności mięśni. Współdziała również z witaminą K przy syntezie protrombiny, dzięki czemu wpływa na krzepnięcie krwi. Niektóre badania wskazują także na jej udział w regulacji odporności.
Skąd bierze się niedobór biotyny i jak się objawia
U osób zdrowych niedobory biotyny występują rzadko, ponieważ znajduje się ona w różnych produktach spożywczych. Niedobór może wynikać ze schorzeń jelit, zaburzeń wchłaniania, długotrwałego żywienia pozajelitowego lub przyjmowania dużych ilości surowego białka jaj. Surowe białko zawiera awidynę - białko wiążące biotynę i uniemożliwiające jej prawidłowe wchłanianie. Niedobór może również wynikać z genetycznego niedoboru biotynidazy.
Objawy pojawiają się stopniowo i mogą obejmować łysienie, większą łamliwość paznokci, podrażnienia wokół ust, oczu lub nosa, zmęczenie, bóle mięśni, zaburzenia nastroju, mrowienie lub pieczenie skóry oraz spadek apetytu. Część pacjentów obserwuje również podrażnienie skóry głowy i suchość włosów. Warto pamiętać, że przyjmowanie wysokich dawek biotyny może zmieniać wyniki badań laboratoryjnych, zwłaszcza tarczycowych. Dlatego przed badaniem krwi należy poinformować o suplementacji personel medyczny.
Jak uzupełniać biotynę - skuteczne preparaty i dawkowanie
W leczeniu potwierdzonego niedoboru biotyny stosuje się doustną suplementację w dawkach farmakologicznych. U dorosłych typowe zapotrzebowanie wynosi około 30 µg na dobę, natomiast dawki terapeutyczne zalecane przez lekarza mogą sięgać nawet 5-10 mg. Pierwsze efekty często pojawiają się po 4–6 tygodniach. Zanim pacjent sięgnie po leki lub suplementy, warto przeanalizować możliwe przyczyny wypadania włosów czy osłabienia paznokci, takie jak anemia, zaburzenia hormonalne, przewlekły stres, stosowane leki lub niedobory innych witamin z grupy B. Jeżeli lekarz lub farmaceuta potwierdzi, że problem może być związany z niedoborem witaminy B7, wówczas można rozważyć terapię preparatami z biotyną. W aptece internetowej Apteka Rosa dostępne są zarówno leki na niedobór biotyny, jak i suplementy diety z biotyną, które można wygodnie zamówić online, a także porównać opinie i ceny przed podjęciem decyzji o zakupie.
Wśród leków zawierających wyłącznie biotynę wymienia się między innymi preparaty Biotebal, Biotynox oraz Biotylek MAX 10 mg. Biotebal i Biotynox stosuje się przede wszystkim u osób dorosłych z nasilonym wypadaniem włosów lub kruchością paznokci, kiedy istnieje podejrzenie niedoboru biotyny. Biotylek MAX 10 mg jest lekiem przeznaczonym głównie dla dorosłych, w typowych dawkach od 5 do 10 mg biotyny na dobę. Objawy niedoboru, takie jak nadmierne wypadanie włosów, zaburzenia ich wzrostu, łamliwość paznokci oraz stany zapalne skóry w okolicach oczu, nosa, ust i krocza, zwykle zaczynają ustępować po około czterech tygodniach regularnego stosowania. U dzieci i młodzieży decyzję o terapii tym lekiem podejmuje lekarz, który ustala odpowiedni schemat dawkowania w zależności od stanu klinicznego pacjenta. Leki te są skutecznymi środkami na potwierdzony niedobór biotyny i powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza lub informacji z ulotki, przy zachowaniu ostrożności w przypadku równoległego wykonywania badań laboratoryjnych, zwłaszcza tarczycowych.
U pacjentów, którzy chcą zadbać o włosy, skórę i paznokcie bardziej kompleksowo, przydatne mogą być preparaty wieloskładnikowe. Doppelherz system KOLLAGEN BEAUTY w ampułkach łączy bioaktywne peptydy kolagenowe Verisol z witaminą C, cynkiem, witaminą A, miedzią, biotyną oraz witaminą E. Dzięki takiemu składowi wspiera prawidłową produkcję kolagenu, kondycję skóry i tkanek łącznych, a obecność biotyny pomaga utrzymać zdrowy wygląd skóry i włosów. Amocon Forte w saszetkach zawiera biotynę, hydrolizat żelatyny i witaminę C, dzięki czemu dostarcza aminokwasów niezbędnych do odbudowy struktur białkowych oraz wspiera produkcję kolagenu, co przekłada się na lepszą elastyczność skóry i wzmocnienie naczyń krwionośnych. Kerabione to z kolei suplement diety przeznaczony dla osób, które zmagają się z łamliwością włosów i paznokci lub pogorszeniem wyglądu skóry. Zawarte w nim witaminy, minerały oraz składniki odżywcze wspierają naturalne procesy regeneracyjne w obrębie mieszków włosowych i płytek paznokciowych. To jedne z najczęściej wybieranych preparatów w tej kategorii, a preparaty na włosy i skórę można kupić bez recepty, sprawdzając naszą ofertę w Aptece Rosa i dobierając preparat do indywidualnych potrzeb.
Uzupełnieniem terapii doustnej mogą być szampony z biotyną, szczególnie u osób, które dodatkowo zmagają się z podrażnieniem skóry głowy, nadmiernym przetłuszczaniem lub osłabieniem włosów na długości. Biotebal Effect, specjalistyczny szampon przeciw wypadaniu włosów, delikatnie oczyszcza skórę głowy, usuwa nadmiar sebum i zanieczyszczenia, a jednocześnie wzmacnia cebulki, co przy regularnym stosowaniu może ograniczać wypadanie włosów i poprawiać ich gęstość. Bioelixire Wzmacniający szampon do włosów cienkich i słabych łączy biotynę z pantenolem, olejem arganowym, lnianym i jojoba, jedwabiem oraz ekstraktem ze słonecznika. Taka kompozycja składników sprawia, że włosy stają się bardziej nawilżone, elastyczne, mniej podatne na łamanie, a skóra głowy jest lepiej odżywiona. Szampony te można stosować na co dzień.
Co warto włączyć do diety zamiast suplementu
Odpowiednio zbilansowany jadłospis często wystarcza do pokrycia zapotrzebowania na witaminę B7. Najwięcej biotyny znajduje się w żółtkach jaj (gotowanych), łososiu, tuńczyku, wątróbce drobiowej, sardynkach, a także w migdałach, orzechach włoskich i nasionach słonecznika. Warto również spożywać brokuły, szpinak, bataty, pełnoziarnisty chleb i płatki owsiane. Urozmaicona dieta wspiera profilaktykę niedoboru i może zmniejszać ryzyko wypadania włosów. Jeśli pomimo zdrowego żywienia pacjent obserwuje pogorszenie kondycji skóry lub włosów, warto rozważyć po wcześniejszej analizie objawów.
Wzmocnienie włosów, skóry i metabolizmu
Podsumowanie
Biotyna jest kluczowa dla zdrowia całego organizmu. Odpowiada za syntezę keratyny, procesy metaboliczne, a nawet pracę układu nerwowego. Niedobory pojawiają się rzadko, ale mogą prowadzić do łysienia, pogorszenia nastroju, mrowienia skóry i osłabienia paznokci. W leczeniu stosuje się leki i suplementy doustne oraz pielęgnację miejscową, co pozwala skutecznie odbudować strukturę włosów i poprawić wygląd skóry. W wielu przypadkach wystarczająca jest dieta z orzechami, rybami i warzywami, dlatego zawsze warto ocenić wszystkie przyczyny problemu, zanim rozpocznie się suplementację. Pacjenci korzystający z preparatów z biotyną często obserwują poprawę po kilku tygodniach - kluczowa jest regularność oraz indywidualny dobór dawki.
Bibliografia
- Medycyna Praktyczna – mp.pl, „Biotyna – rola i znaczenie w organizmie”, dostęp: 2025.
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ) – Instytut Żywności i Żywienia, „Zapotrzebowanie na biotynę w diecie człowieka”, Warszawa 2024.
- Polskie Towarzystwo Dermatologiczne, „Rola biotyny w regeneracji skóry i włosów – stanowisko eksperckie”, 2023.